O corpo documental para a história da medicina medieval

um estudo de caso sobre os tratados da Peste Bubônica do século XIV

Autores

Palavras-chave:

História da Ciência, História da medicina, Século XVI, Peste bubônica, Documentação

Resumo

Com a chegada da Peste Bubônica em 1347 à Europa, e em meio à urgência do cenário catastrófico que se instaurou, começaram a surgir, logo nos primeiros anos da epidemia, tratados sobre a pestilência escritos por médicos e professores ligados, principalmente, aos principais centros de medicina do continente. A partir do estudo de caso fornecido por tais tratados médicos produzidos durante os surtos da Peste na segunda metade do século XIV, discute-se a importância que essa documentação teve para o estudo da medicina medieval. Para isso, apresentamos o conteúdo geral proposto nessas obras em sua relação com o contexto de sua produção, com a historiografia e com diversos campos do conhecimento aos quais estavam ligadas, dando destaque à análise epistêmica.

Referências

ABERTH, John. Doctoring the Black Death. Medieval Europe's Medical Response to Plague. Lanham e Londres: Rowman & Littlefield Publishers, 2021.

ABERTH, John. The Black Death. The Great Mortality of 1348 – 1350. A brief history with documents. Nova Iorque: Palgrave Macmillan, 2005.

ALFONSO-GOLDFARB, Ana Maria. Centenário Simão Mathias: Documentos, Métodos e Identidade da História da Ciência. Circumscribere, v. 4, p. 5-9, 2008.

ARRIZABALAGA, Jon. Facing the Black Death: perceptions and reactions of university medical practitioners. In: GARCÍA-BALLESTER, Luis (ed.). Practical medicine from Salermo to the Black Death. Cambridge: Cambridge University Press, 1994, p. 237-288.

AVICENA. Canon., lib. IV, fen. i, trac. 4, cap. I. Veneza: Luca Antonio Giunta, 1527.

DURAN-REYNALS, Marie Louise de Ayala; WINSLOW, Charles-Edward Amory. Regiment de preservacio a epidimia o Pestilencia e Mortaldats. Epistola de Maestre J acme d' Agramont als honrats e discrets seynnors pahers e conseyll de la Ciutat de Leyda. Bulletin of the History of Medicine, v. 23, n.1, p. 57-89, jan. – fev. 1949.

FABBRI, Christiane Nockels. Treating Medieval Plague: The Wonderful Virtues of Theriac. Early Science and Medicine v. 12, n. 3. p. 247-283, 2007.

FERRAZ, Marcia Helena Mendes; ALFONSO-GOLDFARB, Ana Maria.; WAISSE, Silvia. Reflexões sobre a constituição de um corpo documental para a história da ciência. Um estudo de caso do Brasil Colônia e Brasil Reino. Acervo, Rio de Janeiro, v. 26, no. 1, p. 42-53, 2013.

GALENO. Ars medica, quae et Ars parua dicitur.... Lyon: Guliel. Rouillium, 1548.

GALENO. Claudii Galeni Opera omnia. Tomus 8. Lipsiae: Officina Libraria Car. Cnoblochii, 1824.

GENTILE DA FOLIGNO. Consilium contra pestilencia. Colle di Valdelsa: Bonus Gallus, c. 1479.

MAINO DE MAINERI. Maino de Maineri e il suo Libellus de preservatione ab apydimia, (codice del 1360 conservato nell’Archivio di Stato de Modena). SIMONINI R. (ed.). Modène: Casa Editrice Cav. Uff. Umberto Oriandini, 1923.

MICHON, L.-A Joseph. Documents inédits sur la peste de 1348 (consultation de la Faculte de Paris, consultation d'un praticien de montpellier description de guillaume de machaut). Paris: j.-b. baillère et fils, 1860.

PLOUVIER, Liliane. L'electuaire, un medicament plusieurs fois millenaire. Scientiarum Historia v. 19, n. 2, p. 97-112, 1993.

PRIORESCHI, Plinio. A History of Medicine: Medieval medicine. Omaha: Horatius Press, 2003. v. V.

SARTON, George. Ancient Science Through the Golden Age of Greece. Nova Iorque: Dover Publications, Inc., 1993.

SIRAISI, Nancy Gillian . Medieval and Early Renaissance Medicine. An Introduction to Knowledge and Practice. Chicago e Londres: University of Chicago Press, 1990.

SUDHOFF, Karl. Pestschriften Aus Den Ersten 150 Jahren Nach Der Epidemie Des schwarzen Todes 1348. III. Aus Niederdeutschland, Frankreich und England. Archiv Für Geschichte Der Medizin v. 5, n. 1/2, p. 36-87, 1911.

SUDHOFF, Karl. Pestschriften Aus Den Ersten 150 Jahren Nach Der Epidemie Des schwarzen Todes 1348. IV. Italienische des 14. Jahrhunderts. Archiv Für Geschichte Der Medizin v. 5, p. 332-396, 1912.

SUDHOFF, Karl. Pestschriften Aus Den Ersten 150 Jahren Nach Der Epidemie Des schwarzen Todes 1348. V. Aus Italien (Fortsetzung) und Wien. Archiv Für Geschichte Der Medizin v. 6, n. 5, p. 313-379, 1913.

SUDHOFF, Karl. Pestschriften Aus Den Ersten 150 Jahren Nach Der Epidemie Des schwarzen Todes 1348. IX. Pesttraktate Aus Böhmen, Schlesien Und Nachbarbezirken Bis Zur Mitte Des 15. Jahrhunderts. Archiv Für Geschichte Der Medizin v. 9, n. 1/2, p. 53-78, 1915.

SUDHOFF, Karl. Pestschriften Aus Den Ersten 150 Jahren Nach Der Epidemie Des schwarzen Todes 1348. X. Pesttraktate Aus Böhmen, Schlesien Und Nachbarbezirken Bis Zur Mitte Des 15. Jahrhunderts. Archiv Für Geschichte Der Medizin v. 9, n. 3, p. 117-167, 1916.

THORNDIKE, Lynn. The Blight of Pestilence on Early Modern Civilization. The American Historical Review, v. 32, n. 3, p. 455-474, abril 1927.

Tratado sobre a Peste. Biblioteca da Universidade de Edimburgo, Edimburgo, Escócia. Manuscrito 175, f. 184v-185r.

WALLIS, Faith. Medieval Medicine: A Reader. Readings in Medieval Civilizations and Cultures. Toronto: University of Toronto Press, 2010. V. 15.

WEILL-PAROT, Nicolas. La rationalité médicale à l'épreuve de la peste: médecine, astrologie et magie (1348-1500). Médiévales, n. 46, p. 73-88, primav. 2004.

WULFF, Winifred. Tract on the Plague. Ériu, v. 10, p. 143-154, 1926/1928.

Downloads

Publicado

2021-12-22

Como Citar

ROCHA BOMBINI, Raissa. O corpo documental para a história da medicina medieval: um estudo de caso sobre os tratados da Peste Bubônica do século XIV. Faces da História, [S. l.], v. 8, n. 02, p. 212–227, 2021. Disponível em: https://seer.assis.unesp.br/index.php/facesdahistoria/article/view/2147. Acesso em: 28 mar. 2024.